Γιατί νέα αρσενικά σκοτώνουν τα μικρά όταν καταλαμβάνουν μια αγέλη;

Τα νέα αρσενικά δεν έχουν υψηλή γενετική συγγένεια με τα θηλυκά ή με τα μικρά στην αγέλη που καταλαμβάνουν, επειδή είναι εξαιρετικά απίθανο να είναι η ίδια αγέλη στην οποία είχαν μεγαλώσει. Οι νέοι αρχηγοί ωθούνται σε αυτήν την ενέργεια για δύο κύριους λόγους. Κατ’ αρχάς, εφόσον τα θηλυκά δεν θα έχουν πλέον μικρά να φροντίσουν, θα είναι σε θέση να γεννήσουν τους δικούς τους απογόνους νωρίτερα. Δεύτερον, οι δικοί τους απόγονοι θα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό επιβίωσης αν δεν υπάρχουν στην αγέλη τα μη συγγενικά μικρά, καθώς έτσι μειώνεται ο ενδοειδικός ανταγωνισμός. Γιατί όμως τα θηλυκά δεν προστατεύουν τα μικρά τους; Αυτό συμβαίνει, διότι τα αρσενικά είναι πολύ ισχυρότερα και έχουν αρκετό ελεύθερο χρόνο για να το κάνουν, αφού τα θηλυκά αναλαμβάνουν την εύρεση τροφής για την αγέλη. Βέβαια και για τα θηλυκά, τα μικρά είναι σχετικά αναλώσιμα, λόγω του μικρού μεγέθους τους, της μικρής διάρκειας κύησης (επομένως νέα μπορούν να παραχθούν γρήγορα) και της υπαρκτής πιθανότητας ότι τα περισσότερα θα πεθάνουν ούτως ή άλλως.

Η θανάτωση των μικρών θα πρέπει να εξεταστεί ως μια μορφή ανταγωνισμού μεταξύ των αρσενικών. Τα νέα αρσενικά αυξάνουν τη δική τους αναπαραγωγική ικανότητα σε βάρος των αντιπάλων προκατόχων τους. Οι απόγονοι των προκατόχων τους μπορούν να σκοτωθούν είτε σωματικά μετά τη γέννηση είτε πριν από τη γέννηση, εμποδίζοντας την εμφύτευση ή προκαλώντας τη ματαίωσή της. Τα αρσενικά που σκοτώνουν τα μικρά θα αφήσουν περισσότερους απογόνους, έτσι ώστε τα γονίδιά τους (συμπεριλαμβανομένων των γονιδίων που ευθύνονται για αυτή τη συμπεριφορά) να είναι αυτά που θα περάσουν στις επόμενες γενιές.

Βιβλιογραφία: BRIAN C. R. BERTRAM, Social factors influencing reproduction in wild lions.

Serengeti Research Institute, P.O. Seronera, Arusha, Tanzania

Επιμέλεια: Πελαγία Κεφάλα – Καρλή & Λέανδρος Σάσσης